โลกแห่งการค้นหา..เพื่อชีวิต

การสะท้อนสังคมผู้ชายที่กลายเป็นหญิงมุมเสื้อผ้าแฟชั่นใหม่ๆ

บทเพลงนั้นเป็นผลงานที่ผู้แต่งสร้างสรรค์ขึ้นมาอย่างงดงาม สอดคล้องตามจินตนาการ ความรู้สึก ความใฝ่ฝันของผู้ประพันธ์ เสื้อผ้าแฟชั่น เนื้อหาสาระของเพลงกลั่นกรองจากความคิดที่สะท้อนความเป็นจริงในสังคม ผู้ประพันธ์ต้องการถ่ายทอดให้ผู้ฟังรับทราบในรูปของการพูด ภาษาเขียนที่ไพเราะ โดยนำมาประกอบเข้าไปกับดนตรี อันเป็นภาษาที่มีท่วงทำนอง จังหวะ และเสียงสูงต่ำ ดนตรีและเพลงจึงเป็นสิ่งที่ไม่สามารถแยกออกจากกันได้ ๑ “ เพลงไทยมีวิวัฒนาการมาเป็นเวลานาน นับตั้งแต่เพลงพื้นบ้าน จนกระทั่งถึงเพลงลูกทุ่งสมัยใหม่ หรือจากเพลงไทยเดิมจนกระทั่งถึงเพลงลูกกรุง” ๒ ก่อนปี ๒๔๗๕ เพลงไทยแบ่งกว้างๆเป็น เพลงไทยเดิมและเพลงพื้นบ้าน แต่หลัง ๒๔๗๕ เกิดเพลงไทยประเภทที่สาม คือ เพลงไทยสากล แนวเนื้อหาของเพลงไทยสากลในยุคแรก ช่วงทศวรรษ ๒๔๘๐ เป็นกลุ่มเพลงปลุกใจ เพลงรัก และเพลงชีวิต คือ เพลงที่หยิบยกเอารายละเอียดของคนในอาชีพต่าง ๆ มาพรรณนาด้วย คำร้องเรียบง่าย แต่กินใจ สะท้อนสภาพสังคม และเสียดสีการเมืองบ้าง ต่อมาหลัง ๒๕๐๐ ได้แบ่งเพลงไทยสากลออกเป็น เพลงลูกกรุงกับลูกทุ่ง จนกระทั่งเหตุการณ์ ๑๔ ตุลาคม ๒๕๑๖ มีเพลงประเภทที่สาม คือเพลงเพื่อชีวิต การแบ่งแบบนี้ยังคงใช้มาจนถึงปัจจุบันนี้ ในด้านเนื้อหาของเพลงก็มีหลากหลาย เช่น ตลกขบขัน รักหวานชื่น หัวอกขื่นขม สองแง่สามง่าม เสียดสีสังคม เป็นต้น ๓ เพลงมีบทบาทและหน้าที่ของเพลงต่อสังคมหลายประการด้วยกัน คือเสื้อผ้าแฟชั่นใหม่ๆ ๑. ทำหน้าที่เป็นเสมือนกับตัวแทนของระบบสัญลักษณ์ในทางสังคม ๒. ทำหน้าที่กระตุ้นให้เกิดการตอบสนองทางกายภาพ ๓. เป็นเสมือนเครื่องควบคุมและคอยรักษาบรรทัดฐานทางสังคม ๔. มีบทบาทในการรักษาสถาบันที่สำคัญทางสังคม ๕. ทำให้เกิดความสืบเนื่องและความมั่นคงทางวัฒนธรรม บทเพลงและดนตรีจะเกิดขึ้นในส่วนใดของโลกก็จะได้รับการดัดแปลงให้เข้ากับสภาพความเป็นอยู่และศิลปวัฒนธรรมของคนในเชื้อชาตินั้น ๆ เพลงมีบทบาทสำคัญต่อชีวิตมนุษย์ในแง่จิตใจและสังคมแล้ว เพลงยังรับใช้มนุษย์ในแง่เศรษฐกิจและการเมืองด้วย ๔ เพลงมีคุณค่าในตัวของมันเอง และได้สะท้อนสภาพต่าง ๆ ดังนี้ ประการแรก ความรู้สึก นึกคิดของบุคคล การบรรยายความในใจโลกทัศน์ มโนทัศน์ในด้านต่าง ๆ และการให้ความหมายของคำ ประการที่สองเกี่ยวกับสังคมและวัฒนธรรม เช่น ค่านิยม ความเป็นอยู่ อาชีพ สัญลักษณ์ในการติดต่อสื่อสาร ๕ จะเห็นได้ว่าบทเพลงมีบทบาทและคุณค่ามากมาย นอกจากจะให้ความบันเทิงแล้ว บทเพลงยังให้คุณค่าหรือสะท้อนสิ่งต่าง ๆ มากมายเหมือนกัน ผู้เขียนบทความเลือกเอาบทเพลงของ คุณเจิน เจิน บุญสูงเนิน มาวิเคราะห์ สำหรับขอบเขตในการศึกษา คือ บทเพลงจำนวน ๓ ชุด (ฉันก็เป็นผู้หญิงคนหนึ่ง, ผีเสื้อราตรี, ข้าคือคนไทย) และมุ่งวิเคราะห์วิจารณ์โดยไม่เกี่ยวข้องกับศาสตร์และศิลป์ทางดนตรี อีกทั้งเห็นว่าเป็นบทเพลงที่น่าสนใจและยังไม่เคยมีผู้ใดศึกษาแนวเพลงแบบนี้มาก่อน ซึ่งเป็นแนวเพลงแบบใหม่ หรือ แนวใหม่เสื้อผ้าแฟชั่นเกาหลี โดยเพลงมีลักษณะคาบเกี่ยวกันระหว่างเพลงไทยลูกทุ่งและเพลงไทยสากล แต่ถ้าจะจัดให้เป็นประเภท น่าอยู่ในแนวเพลงแบบลูกกรุงหรือแนวเพลงแบบใหม่ที่สะท้อนสภาพชีวิตและความจริงในสังคมที่ทุกคนไม่อาจปฏิเสธได้